Hoe verantwoord zijn ‘cleane’ parfums? Zijn ze écht beter dan hun dirty tegenhangers? De meningen zijn verdeeld. Door Eugenia Melissen Ferrer

Geurexpert en chemicus Tanja Deurloo (56) heeft als ervaren parfumdesigner meerdere geuren op haar naam staan, waaronder bijna alle parfums van het Nederlandse Salle Privé. Van de huidige clean trend, wil ze niets weten. ‘Ik vind het schokkend dat veel merken om zichzelf neer te zetten inspelen op angst.’

MARKETINGTERM Volgens haar is het woord clean vooral een marketingterm. ‘Enerzijds is er de minimalistische interpretatie: je gebruikt alleen het hoognodige en voegt geen onnodige franje toe aan je parfum, zoals kleurstof, glitter of conserveringsmiddelen.’

Anderzijds kun je clean ook interpreteren als ‘vrij van schadelijke stoffen’, maar dat gaat Deurloo te ver, want meer dan 3000 stoffen zijn gecontroleerd en toegestaan in parfums. ‘Als ze niet veilig zijn, mag je ze niet gebruiken.’ Een deel van die stoffen is natuurlijk, andere zijn synthetisch (door de mens gemaakt) of natuuridentiek. Samen vormen deze ingrediënten het ‘parfumeursorgel’, waaruit geurmakers kunnen kiezen. ‘Wie toch een ander ingrediënt gebruikt, is dus illegaal bezig’, zegt Deurloo. ‘Natuurlijk kun je ermee wegkomen, maar feitelijk overtreed je de wet.’

SCHIMMEL Frances Shoemack (36), oprichter van het Amsterdamse parfumhuis Abel werkt enkel met volledig natuurlijke ingrediënten die allemaal begonnen zijn als plant, gist of schimmel. Ze zijn volledig hernieuwbaar en biologisch afbreekbaar. Is clean volgens haar dus hetzelfde als duurzaam? Shoemack legt uit dat bij clean meestal de menselijke gezondheid centraal staat, terwijl het bij duurzaamheid over het milieu gaat. ‘Als je kiest voor een echt holistische benadering, werk je op een manier waarbij mens en natuur in harmonie zijn.’

FOSSIELE BRANDSTOFFEN Shoemack vindt het belangrijk dat de industrie kijkt naar de volledige levenscyclus van ingrediënten. Forever chemicals uit niet-hernieuwbare bronnen horen volgens haar niet thuis in de hedendaagse wereld van schoonheid en geuren - zeker niet in een formule die clean beweert te zijn.

Vanwege de sprankelende impact op het geurprofiel is synthetische muskus een van de meest gebruikte ingrediënten in de moderne parfumerie. Shoemack: ‘Maar als we douchen komt deze van fossiele brandstoffen afgeleide muskus in onze waterwegen en hoopt zich daarna op in de voedselketen.’

Tot een paar jaar geleden waren er geen goede alternatieven voor synthetische musk. ‘De vondst van een plantaardige, hernieuwbare en biologisch afbreekbare musk, gemaakt met behulp van de nieuwste innovaties op het gebied van biotechnologie, heeft bij Abel veel positieve veranderingen in gang gezet.’ 

GREENWASHING Omdat duurzaamheid nu een hot topic is, willen veel parfummerken hier op inhaken. Shoemack: ‘Het grootste probleem is dat er geen transparantie is. Je hoeft je ingrediënten niet te delen met de rest van de wereld en daarom doen maar weinig merken dat.’ Abel deelt die informatie wel. ‘Want zonder transparantie creëer je ruimte voor greenwashing.’ Daarom moet er volgens haar heel hard gewerkt worden aan meer regelgeving op dit gebied.

De opmars van zogenaamde ‘cleane’ parfums begon in de wellness-industrie en wordt vaak gekoppeld aan een puur, eenvoudig en duurzaam ideaal. De op TikTok populaire clean girl – glanzende huid, prefecte wenkbrauwen, minimalistische make-up - is hiervan de perfecte belichaming. Consumenten die cleane producten kopen, bevestigen hun status als lid van de groep van moreel verantwoorde mensen die zich afzetten het dirty (onethische, vervuilende) alternatief.