INTERVIEW: VAL GARLAND

De beroemde make-up artist Val Garland is sinds 2016 Global Director Make-Up van L’Oreal Paris. Als onorthodoxe make-upartist staat de Britse al ruim dertig jaar aan de beautytop. Ze is jurylid in het tv-programma Glow Up: Britain’s Next Make-Up Star.

Het is najaar 1995. Samen met stylist Katy England staat Val Garland voor een pakhuis in de Londense wijk Hoxton. Ze kloppen aan de deur en gaan naar binnen. In een hoekje zit een jongen, met een kikker. “Hi, ik heet Lee. Lee McQueen.” Eerder heeft de jonge ontwerper aan stylist Katy England gevraagd of ze wil meewerken aan zijn modeshow, en of ze eens langs wil komen. England vraagt Garland mee, voor make-up-ideeën.

“Zo ging het, ik zal die dag nooit vergeten”, vertelt Garland over de cruciale ontmoeting die voor haar doorbraak zorgt. “Ik had het geluk dat ik op het juiste moment op de juiste plek was.”

Alexander McQueen (1969-2010) schopt het, zoals we allemaal weten, tot een van de meest baanbrekende modeontwerpers. Even avant-gardistisch zijn de rauwe beautylooks waarmee Val Garland zijn looks krachtig onderstreept. Van extreme zwarte panda-ogen, witte alienachtige hoofden, clowneske, maskerachtige make-up tot de ijzige gezichten voor McQueens laatste show in 2010. Later in ons interview benadrukt Garland dat als ze terugblikt op haar werk, ziet dat het heel divers is. “Zo’n 10 procent is ‘crazy’, de rest is beauty. Als ik elke dag extreem werk zou maken…”

Haar eerste kennismaking met Alexander McQueen is al weer bijna vijfentwintig jaar geleden. Sinds 2016 is Val Garland Global Director of Make-Up van L’Oréal Paris. Maar ze doet daarnaast nog véél meer. Voor de Britse is geen dag is hetzelfde. De ene dag kan ze geboekt worden als make-upartist voor een show van Vivienne Westwood, de volgende dag werkt ze met fotograaf Tim Walker aan een beauty editorial voor de Britse Vogue. Ze is ook regelmatig in het L’Oréal laboratorium. Of wordt ingeschakeld voor een grote modecampagne. Dat is nog niet alles. Onlangs verscheen haar fantastische boek Validated, en rondde ze de opnames af voor Glow up: Britain’s Next Make-Up Star een nieuw televisieprogramma dat dit jaar op de BBC komt met Garland als jury.

Menigeen zou bij de gedachte aan zoveel verschillende werkzaamheden doordraaien, zoniet de werklustige en spontane Garland. “Ja, om dit allemaal aan te kunnen móet je flexibel zijn, juist daarom houd ik zoveel van mijn werk. Als make-upartist moet je ook wat te bieden hebben, vooral nu. Ik ben daarom altijd voorbereid op allerlei klussen. Om anderen te inspireren moet ik eerst zelf geïnspireerd zijn.”

Een blik op Garlands Instagram (@thevalgarland) toont veel kunst als inspiratie en maakt duidelijk dat ze beschikt over een rijke fantasie. Als kind heeft Val Garland dat al. “Ik dacht, als ik later groot ben, dan reis ik met een ruimteschip naar een andere planeet.”

DREADLOCKS & GEEL HAAR Val Garland wordt ruim zestig jaar geleden geboren als Valerie Sweeney, en groeit op in Bristol. Haar ouders waren erg modegevoelig, met een sterke hang naar nieuw. Pas later begrijpt ze waarom haar moeder constant in de weer was met nieuwe meubels en zich kleedt volgens de laatste mode. “Mijn ouders maakten als kind de Tweede Wereldoorlog mee met alle schaarste die daar bij hoorde. Toen de oorlog voorbij was, wilden ze alles nieuw hebben. Van mode met gebloemde broekrok tot een oranje interieur.” Zelf groeit Val op in de flower power seventies. Met niet alleen veel fleur in de woonkamer, maar ook in de mode, zoals bijvoorbeeld de minimode van Mary Quant. “Te gek!”

Als twintiger is Garland een opvallende verschijning, met “loads of make-up”. Net als Boy George had ze dreadlocks die ze had laten zetten bij Antenna, de hipste kapsalon in Londen. “Nee”, glimlacht ze, “dat was niet mijn eerste opvallende kapsel. Ik schoor regelmatig mijn hoofd kaal, verfde mijn haar in alle kleuren, met geel als favoriet.”

Als tiener is Val Garland geen studiehoofd, haar zus, die kapster is, brengt haar op een idee. “Wat een makkelijk beroep, dacht ik, dat wil ik ook worden.” Het kappersvak trekt ook omdat ze het moeiteloos overal ter wereld kan uitoefenen. “Weet je nog? Dat ruimteschip, zie het als metafoor voor reizen.”

En reizen doet ze. Nu - Parijs, Milaan, New York voor de shows - maar vroeger ook al. Veertig jaar terug, nadat ze in Londen haar toenmalige man ontmoet, Terry Garland, een drummer – “Nee, geen bekende” – verhuist ze naar Australië. Dat land ervaart ze als geweldig. “Zo’n plek waar ik kon doen wat ik wilde, dat gaf zelfvertrouwen.” In Sydney opent ze Kapsalon Garland, met een schuin oog volgt ze wat er in het hippe Londen gebeurt. Maar vlak Australië niet uit: “In de eighties hadden we daar een levendige muziekscene en een enorme gayscene.”

Lees verder onder de foto

KATE MOSS ALS MUSE De kapsalon in Sydney loopt als een trein en Garland wordt steeds vaker gevraagd voor shoots. Make-upskills kijkt ze ondertussen af van de visagist, om ze vervolgens thuis uit te proberen. Als bij een belangrijke shoot de make-upartist op het laatste moment afzegt, springt ze in. Met de make-up uit haar eigen toilettas. Ze geniet, ziet een toekomst.

Bij een agentschap in Sydney prijst ze zichzelf aan als haar- én make-upartist én stylist. Lachend: “Alles dus!” Drie maanden houdt ze de combinatie vol, tot haar agent zegt: “Stop met styling, niet iedereen hoeft er zo uit te zien als jij, als een schoolmeisje met witte kraagjes.”

Na veertien geweldige jaren in Australië strandt haar relatie. Na de scheiding keert Garland in 1994 terug naar Londen. De schaar hangt ze aan de wilgen, in Londen gaat ze fulltime aan de slag als make-upartist. Kate Moss met haar scherpe jukbeenderen is haar muze en inspiratie. Garland maakt haar minimaal op, maar met een maximaal effect. Het is het tijdperk van de rauwe grunge. “In die tijd was ik gefixeerd op huid, die moest geweldig zijn. Ik geloof dat als je als make-upartist een geweldige huid kan maken, dan kun je alles. Omdat er in die tijd weinig make-up voor handen was, en er werd geschoten op dure 10x8 film zodat een foto meteen goed moest zijn, zorgde ik dat ik de beste was, zodat ik weer geboekt werd.”

Slim! “Haha. Het is óók belangrijk wie je om je heen hebt. Ik had geluk, er was een explosie gaande van talenten, met stylisten als Katy Grand en Katie England, haarstylisten als Eugene Souleiman en Guido Palau en fotografen als Mert & Marcus en Inez & Vinoodh. In deze business moet je onthouden dat je een radertje in de machine bent. Zie ik op Instagram dat alleen een fotograaf wordt gecredit, dan zet ik erbij: #shedidntwakeuplikethat. Haar en make-up zijn onderdeel van het geheel. Verder moet je om het te maken vastberaden zijn, in jezelf geloven en paden bewandelden die er niet eerder waren. Kansen grijpen! Mijn doorbraak kwam toen ik ging werken met imponerende geesten als Nick Knight, John Galliano en Lee.”

Herkende je meteen het talent van Alexander McQueen? “Hij was anders dan iedereen. Zijn eerste shows waren revolutionair. Als persoon was hij raadselachtig en opwindend om mee te werken. Hij pushte zichzelf keihard, om hem te pleasen wilde ik mijzelf overtreffen. Maar het draaide uiteindelijk wel allemaal om Lee. Hij kon het niet aan, hè. Als ik iets deed wat hem niet beviel, dan zei hij dat meteen. Door Lee leerde ik vastberaden zijn. Weet je, het is een grote rare wereld met veel talentvolle mensen. De kunst is je eigen handschrift vinden, zodat mensen weten waarom ze jou moeten boeken voor een klus.”

Als make-upartist word je geprezen voor baanbrekende ideeën, hoe zie je dat zelf? “Ehm ja, ik zal best trends hebben gezet, maar de grote vraag die ik mijzelf altijd stel is: klopt het? Ik bedoel, is wat ik doe geloofwaardig, blijft het mooi? Wil ik het aan mijn muur hangen? Mijn interesse gaat uit naar het hele plaatje, de hele look, in plaats van losse details. Als alles klopt, dan is er voor mij sprake van een groot memorabel moment. En wat wordt onthouden is geschiedenis.”

Zoals de Born This Way cover van Lady Gaga uit 2011? “Ja, daar ben ik heel trots op, dat was destijds innovatief. Ik bleekte haar wenkbrauwen, verwijderde haar wimpers en om ze te benadrukken verhoogde ik haar jukbeenderen met papier. Echt vernieuwend was mijn allereerste Dior campagne voor de zomer van 2002 met John Galliano, haarstylist Sam McKnight, model Giselle en fotograaf Nick Knight. Die campagne was groots en niemand had ooit advertenties op die manier gedaan. Normaal werd kleding keurig gestoomd en gefotografeerd, wij bevuilden alles – wel glamoureus - met modder.”

Zijn er ook looks waar je spijt van hebt? “Nou, Lee vroeg mij in 2003 om voor het mode-evenement Fashion Rocks de make-up te verzorgen voor Björk. Hij gaf me een zak Swarovski kristallen waarmee ik binnen een uur Björks gezicht moest bedekken. Het resultaat op het podium was geweldig. Maar daarna ging Björk uit en werd ze gefotografeerd door paparazzi. Op de foto’s de volgende dag in de krant zag ze eruit als Hannibal Lector. Veel kristallen waren van haar gezicht gevallen. Ik had spijt dat ik alles er niet had afgehaald voordat ze uitging.”

Lees verder onder de foto

Over glitter gesproken, en heftige make-up-uitspattingen, wat is er nu aan de hand? “Misschien willen mensen er tegenwoordig anders uitzien in deze oceaan van gewoonheid? Kijk maar op Instagram. Maar make-up is ook fun! Daar is nu ook behoefte aan. Dat Brexit-gedoe alleen al. Verder is er ook een hernieuwde belangstelling voor drag, met meisjes met drag queen make-up. Het doet me denken aan de jaren tachtig, met als verschil dat ik er toen als een individu wilde uitzien. Als ik in een club stond en iemand zag met te gekke make-up, wilde ik dat ik dat had bedacht! Nu zien meisjes er identiek uit, als een kruising van een drag queen en een opblaaspop. Maar ik houd van drag make-up! Ik ben gek op Kim Chi en RuPaul. Jongens met make-up, dat is ook amazing. In de jaren tachtig droegen jongens ook make-up. Goed om te zien dat het weer kan.”

Is mannenmake-up ook interessant voor L’Oréal?“Ja natuurlijk. Ze hadden al een man in een make-upcampagne in 2016. Ik ga zeker producten ontwikkelen. Wat ik in het algemeen nog meer zou willen toevoegen? Kleur. Dat is nu echt nodig hoor: oranje, hot pink, geel! Niet alleen omdat drag queens dat willen, maar het publiek is tegenwoordig zo divers. Maar het allerbelangrijkste is dat iedereen keus wil.

“Kwaliteit is wat ik zelf uiteindelijk heel belangrijk vind. Dat een product doet wat het belooft. Ik wil geweldige producten maken en geen leugens verkondigen. Zoals L’Oréals Unlimited Mascara met ingrediënten die wimpers een boost geven. Oh my god, het is een fantastisch product dat ik zelf gebruik omdat ik amper wimpers heb, het maakt ze langer, gekruld. Dit product heb ik met een team van scratch af ontwikkeld, en geloof me, er komt daarna ook nog heel wat aan. Voor nu kan ik niet meer zeggen dan: you will get very exited!”

BEAUTY TOEKOMST Over de toekomst van beauty is Val Garland opgewonden. “Ik verwacht dat wellbeing en beauty zullen samengaan. Ook de technologie verbetert sterk, met als gevolg betere longwear-producten. Ik werk graag voor L’Oréal omdat ze de technische expertise hebben voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën.”

De kracht van het Franse bedrijf is volgens Garland dat ze de klanten geven wat die willen en nodig hebben. En dat is, zoals ze al aangaf, een bewuste keuze. “Behoeftes moeten worden vervuld. Neem diversiteit, heel belangrijk. L’Óreal kan nu met verschillende foundationtinten bijna alle mensen bedienen.”

De afgelopen jaren is diversiteit booming. Of Garland dit had zien aankomen in beautyland? “Ik zit natuurlijk al dertig jaar in de business en heb altijd geroepen dat we meer kleuren foundation nodig hebben. L’Oréal is zich hier al een tijd erg van bewust. Kijk maar naar de ‘gezichten’ van L’Oréal, ze zonderen niemand uit. Ik vind L’Oréal daarom een ‘mindful’ en ook benaderbaar merk . Bij mijn masterclasses is iedereen welkom.”

We praten nog even door over diversiteit, ook wat betreft leeftijd. Dit jaar wordt Val Garland 60 jaar. Over haar leeftijd in relatie tot make-up is ze uitgesproken. “Leeftijd en make-up staan elkaar niet de weg, integendeel. Make-up is een ‘tool of empowerment’. Iedereen moet zelf uitmaken wat iemand draagt. Onlangs sprak ik ‘een vrouw op leeftijd’. Ze vroeg hoe zij en haar leeftijdgenoten make-up zouden moeten dragen. Zelf dacht ze spaarzaam.” Verontwaardigd: “Ik ben het daar niet mee eens. Nee! Alles mag. Wil je blauwe wenkbrauwen, dan doe je dat!”

BEAUTY REGELS Wat Val Garland betreft bestaan regels enkel en alleen om ze te breken. “Wil ik op mijn zestigste glitter op mijn oog, dan doe ik dat.” Dat Garland dit als zelfverzekerde topmake-upartist durft is logisch. Maar zijn niet best veel vrouwen onzeker over hun uiterlijk? Garland: “Je moet ze goed gidsen. Goed, de huidige glow-trend is meer geschikt voor jonge meiden.” Lachend vertelt ze hoe filmster Jane Fonda, die ze moest opmaken voor een Rode Loper-event in Cannes, haar meteen waarschuwde: kom zélfs niet in mijn buurt met highlighter! “Jane wilde haar huid mat. Maar te mat oogt doods. Wil een volwassen vrouw niet te veel glimmen, dan mix ik een kleine hoeveelheid L’Oreal Glow Drops door de foundation, blend dat uit over de jukbeenderen, en het effect is beslist niet glossy of metallic, maar levendiger dan enkel mat.”

#VALIDATED Tot slot complimenteer ik Garland met Validated, een indrukwekkend boek over haar carrière. Ze legt uit dat titel verwijst naar haar Validated!-tape dat ze een paar jaar geleden laat maken als reactie op de gewoonte van sommige collega’s om backstage tijdens shows producten af te plakken zodat het merk geheim blijft. Zo niet Garland, die juist geweldige producten wil delen. Nadat ze op een dag een Laura Mercier concealer op Instagram post met de tekst ‘I Validate it’, hoort ze dat dit voor collega’s een reden is om het ook te gebruiken. Het brede plakband met de steeds herhaalde tekst ‘Validated!’ in grote letters plakt ze backstage op de tafel waar haar spullen liggen en waar ze werkt. “Zodat de modellen zien waar de make-upartist zit. En dat de redacteuren die mij backstage bezoeken de gevalideerde producten meteen zien liggen.”

Tot slot nog een vraag over de cover van Validated. Was het kiezen niet lastig? “Zoals je weet werk ik altijd met Kate Moss en andere topmodellen. Maar ik wilde het boek maken voor make-upartists, en het moest geen opschepboek worden van ‘kijk hier zijn alle bekende mensen met wie ik werk’. Op de cover staat daarom een mond, een heel eenvoudig rode lip, tijdloos en heroïsch. Van Karen Elson, ja, dat dan weer wel.”

De tijd van het interview is om. We nemen afscheid. Val Garland, hartelijk als altijd. “Lovely talking to you, darling!”