Er is nóg een getal dat een eeuwig succes is. Veel ouder dan Chanels beroemde N°5 is 4711 Original Eau de cologne. Van oorsprong een medicijn. Een welriekende plons in de geschiedenis

“Als pure luxe, een kwaliteitsproduct.” Uit oude documenten weet Alexandra Kalle dat Echt Kölnisch Wasser vroeger zo werd ontvangen. De Duitse Kalle werkt sinds 2008 als parfumeur voor Mäurer & Wirtz, de eigenaar van 4711 Original Eau de Cologne. Met de lancering van de verrassende Aqua Colognia Seasonal Editions met contrasterende ingrediënten - koffiebonen en vetiver – heeft Kalle het eeuwenoude 4711 een modern imago gegeven.

Wie heeft er geen herinnering aan 4711 Original Eau de Cologne? De oma van Alexandra Kalle bewaarde 4711 opfrisdoekjes in haar tas. Zelf zag ik hoe mijn oma zakdoekjes besprenkelde met geurwater uit een prachtige blauwe fles. Het zal een eeuwenoude traditie zijn geweest. De klassieker, die dan, en nog steeds verkocht wordt in de Glockengasse 4711 in Keulen, stond al op de kaptafel van tsarina Catherina de Grote. Maar ook een stoere kerel als Napoleon en een poëet als Goethe fristen zich op met de aromatische mix van rozemarijn, lavendel en opbeurende citrusoliën, zoals neroli uit de bloesem van de sinaasappelboom. Hóe precies het parfum water vroeger rook, kan Kalle niet omschrijven. “Citrusnoten zijn vluchtig, zelfs als de dop eeuwen dicht heeft gezeten. Maar vermoedelijk roken destijds de sinaasappel- en citroenolie ‘viezer’, dat wil zeggen houterig.”

Van geweldig iconisch, tot ouderwets. De meningen over het wereldberoemde Keulse Water zijn verdeeld. ‘Ouderwets’ is volgens Kalle vaak een typisch Duits oordeel. “Ga je richting het Zuiden waar kinderen opgroeien met cologne-noten als sinaasappel, bergamot en neroli, dan houden ze ervan.”

Omdat we geuren sinds kindsbeen in onze hersenen opslaan, draaien Noordelingen toch vaak bij. Kalle: “In de Glockengasse kunnen mensen alles leren over het maken van geuren. Na een sessie beseffen ze hoe geweldig 4711 eigenlijk is omdat ze de oliën herkennen. Dan blijkt dat het ‘ouderwetse’ 4711 helemaal niet zo’n slecht imago verdient als ze dachten.”

Wilhelm Mülhens (1762-1841) heeft goud in handen als hij in 1792 het recept krijgt van een aqua mirabilis; een ‘wonderwater’ met genezende krachten voor ‘lichamelijk en emotioneel welzijn’. “In die tijd worden heilzame grondstoffen zoals rozemarijn - een van de ingrediënten van Echt Kölnisch Wasser - vermengd met flink veel alcohol en gedronken als ‘medicijn’ tegen allerlei ziektes”, legt Kalle uit.

Als in 1810 bij wet wordt bepaald dat receptuur van medicatie openbaar moet worden - wat koopman Mülhens weigert - zet hij onder de merknaam 4711 (zijn huisnummer in de Glockengasse) het Keulse Water in de markt als 4711 Eau de cologne. Het is een unieke geur, anders dan bestaande parfums.

Alexandra Kalle beschouwt het parfumwater nog steeds als een verkwikkende aromatherapie. “Het ritueel – je druppelt cologne op je handen en ademt het diep in, of je brengt het aan op polsen – werkt echt verfrissend of juist kalmerend.”

Over de populariteit van colognes in het algemeen zegt ze: “Ik zie colognes als een soort accessoire waar je de dag mee doorkomt. Cologne kan als een tas, je outfit of gevoel completeren en je persoonlijkheid onderstrepen.”

Het werken voor een merk met een rijke geschiedenis bevalt Kalle. “4711 is tijdloos en traditioneel maar de uitstraling is modern. Onder de 4711-paraplu zijn inmiddels meerdere geuren gelanceerd die matchen met het cologne-segment. Er zijn ook 4711 T-shirts en logo-sjaals. Het is onvoorstelbaar hoeveel jonge mensen houden van het heritage-aspect. Je zult versteld staan wat er nog gaat komen de komende jaren.”

Acqua Colonia Seasonal Editions: Green Tea & Bergamot, Coffee Bean & Vetyver 50ml €19,50 Nieuw: White Peach & Coriander 50ml - €20. 4711 Remix Cologne Edition 2018 50ml €24,99. Via shop.4711.com