ZE IS TERUG: PHOEBE PHILO

Repten we op dit platform eerder al over de comeback van modeontwerper Martine Sitbon (ster in de nineties). In het najaar van 2023 zijn zeker weten alle ogen gericht op de eerste collectie van Phoebe Philo, de Britse die in 2006 op haar hoogtepunt de mode de rug toe keerde.

Voor wie niet kan wachten, er is al een instagram account @phoebephilo. Met nu nog slechts 26K volgers. Haar eerste collectie verschijnt via phoebephilo.com, de site is in de lucht vanaf juli.

Wie was deze succesvolle ontwerpster van Céline, waar iedereen over praatte maar die eigenlijk niemand echt kende? “Ik was een clubber, had gouden tanden en hield van punk.”

Er hing altijd een waas van geheimzinnigheid rondom Phoebe Philo die amper interviews gaf. Dat was al zo toen ze ruim twintig jaar geleden als artistiek directeur voor Chloé in de luwte werkte. Dat versterkte toen ze vanaf 2010, na het showen van slechts één collectie, het ingeslapen Franse Céline op de modekaart zette.

Juist toen de mode toe was aan een nieuwe richting kwam Philo met onberispelijke, minimalistische mode met eenvoudige tops en A-lijn rokjes uitgevoerd in de mooiste materialen en een ingetogen kleurenpalet met wit, nude, zwart en camel. 

“Met haar imago van aangename en nonchalant cool, definieert ze een hele generatie. Ze had absoluut de geest van de tijd te pakken”, zegt Harriet Quick van de Britse Vogue. “Phoebe Philo ontwerpt kleding die we allemaal willen dragen”, zegt Natalie Massanet, de oprichtster van netaporter.com. Sportief, want ze mocht Céline niet online verkopen, en profiteerde dus niet van de run op Céline spullen zoals de ultieme besteller, de kloeke maar sierlijke Luggage-tas. In Japan was een Céline-tas een statussymbool. Pas bij de aankoop van drie Céline kledingstukken, mocht 1 tas worden afgerekend.

Philo’s ontwerpen voor Céline waren sterk in eenvoud. “Houd het simpel, niet te veel nadenken”, is Philo’s ontwerpfilosofie. Kleding moet flatteren, vindt ze. “Ik maak broeken waarin mijn kont er goed uit ziet”, zei ze eens. Zelf is de lange, ranke en jongensachtige Phoebe Philo (40) haar beste model.

Phoebe Philo (spreek uit als Fibi Filo) werkte vier jaar voor het op en top Franse Céline, dat akkoord ging toen ze eist niet meer in Parijs te hoeven werken, maar in Londen waar ze toen (en nog) woonde met man en kinderen. Die kids - Maya, Marlowe en baby Arthur - wilde ze namelijk zelf iedere avond in bed stoppen. Phoebe Philo vond haar gezin belangrijker dan mode. Dat werd duidelijk toen ze in 2006 al iets erg onmodisch doet: haar baan opzeggen bij het succesvolle Chloé.

Omdat Philo maar dus heel sporadisch interviews gaf, duurde het jaren voordat de modewereld begreep dat haar plotselinge vertrek niet alleen kwam doordat ze zich niet meer kon vereenzelvigen met het zoete en sexy imago van Chloé, maar ook omdat ze zich wilde wijden aan haar gezin. “Weggaan bij Chloé voelde als het meest oprechte dat ik kon doen, voor mijn integriteit, mijn man en mijn dochter”, onthulde ze in 2010 aan The Gentlewoman in één van die schaarse interviews.

 “Phoebe houdt van haar werk, maar waar ze het moeilijk mee heeft is dat ze nu een publiek persoon is. Dat vindt ze het lastigste onderdeel van haar baan”, zegt haar goede vriendin, schoenontwerper Olivia Morris in 2009 tegen de Britse krant The Independent.

Waarom Philo interviews totaal overbodig vind? “Ik denk dat mijn kleding het allemaal veel beter kan zeggen dan ik. Ik vind het altijd vreemd dat mensen na afloop van een show willen weten waar de collectie over gaat. Je hebt het toch net gezien, denk ik dan, wat bedoel je? Als ik mijn instinct volg zou ik zeggen: Wat denk je zelf?” Duidelijk, Philo heeft geen hoge pet op van journalisten.

Phoebe Philo is in 1973 geboren in Parijs uit Britse ouders. Vanaf haar tweede groeit ze op in West-Londen. Haar vader zit in het vastgoed en heeft niks met mode. Haar moeder heeft gevoel voor stijl, ze is grafisch ontwerper (ze ontwierp de Aladdin Sane hoes voor David Bowie), later kunsthandelaar en shopt bij Yves Saint Laurent. De creatieve Philo customized op haar tiende haar gympakje, zodat het lijkt op dat van Madonna. Met de naaimachine die ze krijgt op haar veertiende past ze kleding aan die niet naar haar zin is.

Hoewel Philo interesse heeft in hoe mensen zich kleden, en kritisch is op wat ze zelf draagt, heeft ze geen idee dat modeontwerper een beroep is. Pas tijdens het voortgezet onderwijs ontdekt ze dat ze zich kan specialiseren in mode, en maakt een toelatingsportfolio voor de kunstacademie Central Saint Martins, waar ook Alexander McQueen en John Galliano studeerden. In 1992 wordt ze aangenomen, en vanaf dat moment stort ze zich ook fanatiek in het nachtleven. “Ik was een clubber. Ik had gouden tanden, hield van punk en wilde trouwen met rapper L.L Cool J. Ze spaart voor de torenhoge Vivienne Westwood pumps waarop in 1993 Naomi Campbell tijdens de show legendarisch onder uit gaat. “Mensen die me later leerden kennen, zeggen dat ze zich niet voor kunnen stellen dat ik ooit zo was, maar het zit nog steeds in me, het is een beetje een getto-ding”, zegt ze vorig jaar tegen The New York Times.“ Tijdens Philo’s academietijd maken minimalisten als Helmut Lang en Jil Sander furore. Hun invloed is later zichtbaar in haar eerste Céline collectie met gladde T-shirts van leer.

In 1996 studeert Philo af, The Guardian schrijft dat haar collectie “Latino invloeden bevat en enorme gouden sieraden”.

Philo helpt na haar afstuderen haar academiegenoot Stella McCartney met haar eerste zelfstandige collectie, die een kort leven is beschoren omdat McCartney in 1997 onverwacht wordt binnengehaald bij Chloé (als opvolger van Karl Lagerfeld). McCartney neemt haar vriendin aan als eerste assistent ready-to-wear. Alle ogen zijn echter gericht op McCartney. “Want wat kan die Beatlesdochter nou eigenlijk?”, is de algemene teneur. McCartney overtuigt de criticasters met een romantisch retro seventies-stijl geïnspireerd op haar jong overleden moeder Linda. McCartney trekt met haar populaire shows, waarin vriendinnen Kate Moss en Naomi Campbell meelopen, de aandacht van de Gucci Group die haar de kans geeft een eigen label te starten. Philo wordt dan de nieuwe artistiek directeur van Chloé. Iets eerder is ze als een blok gevallen voor de knappe Max Wigram, een kunsthandelaar die in Londen woont, terwijl Philo in Parijs werkt.

Bij Chloé zet Philo vanaf 2002 McCartneys retro stijl lijn voort, haar verdienste is de door haar opgezette accessoirelijn met begeerlijke hoge houten plateauzolen en de Paddington, een tas met gouden hangslot, een instant it-bag die het opvallend lang volhoudt - Victoria Beckham koopt ze in alle kleuren. Philo kan rekenen op een schare fans: de Philophiles. Chloé’s verkoopcijfers stijgen wereldwijd met zestig procent. The New York Times beweert dat Philo "van Chloé een stilistisch ijkpunt heeft gemaakt, als de Chanel van haar generatie.”

Philo trouwt in 2004 met haar kunsthandelaar, en bevalt van dochter Maya. De modeglamour is in het drukke leven van de succesvolle ontwerpster ver te zoeken. Het gereis met de Eurostar, op en neer van Parijs naar Londen, met baby, luiers en vertragingen, breekt Philo op. In 2006 verbaast ze de modewereld door haar baan op te zeggen.

In Philo’s eerste modeloze jaar voert ze geen klap uit, en loopt er volgens eigen zeggen bij als een ‘sloddervos’ in vooral trainingspakken. Ze bevalt in 2007 van haar zoon Marlowe. Vervolgens neemt ze consultantbaantjes aan bij onder andere Gap. Omdat ze het niet fijn vindt dat haar man haar onderhoudt, vertelt ze The Gentlewoman. Ze heeft altijd haar eigen geld willen verdienen, als dertienjarige loopt ze een krantenwijk.

Kortom, Philo wil weer aan de slag, het aanbod van luxegroep LVMH om Céline te leiden komt als geroepen. Even speelt ze met het idee van een eigen label, met LVMH als investeerder. Het wordt Céline, nadat de Fransen instemmen met haar voorwaarden: carte blanche, een eigen team en een studio in Londen. “Phoebe weet precies wat ze wil en is vasthoudend”, zegt LVMH’s Kate Bagott die de deal sluit. “Het is fantastisch om met haar te werken omdat ze duidelijk is, erg betrouwbaar en recht op haar doel afgaat.”

Als Philo in 2009 begint bij Céline, in 1945 opgezet als schoenenmerk door Céline Vapiani die in de jaren zeventig chique kleding toevoegt, heeft het merk geen onderscheidende kenmerken die het herkenbaar maken. Zoals een Chanelpakje altijd van tweed is gemaakt. “Het beetje historie dat uit mijn research naar voren kwam was typisch ‘Parijs’: een plooirok, een zijden blouse en een blazer. Dat conservatieve beviel me, die Parijse chic, die conservatieve vrouw. Bourgeois, een beetje gewaagd, daar wilde ik mee door”, zegt ze in 2011 tegen The Independent. Na die eerste show voor zomer 2010 is de minimalistische Céline look al onderscheidend.

De kracht van Philo is dat ze inspringt op de behoefte van de dertigplusser, een zelfverzekerde vrouw die zich niet achter logo’s wil verschuilen en voor wie bescheidenheid op de eerste plaats komt, en dat is best verfrissend.

Met alleen al de accessoires die Philo ontwerpt heeft LVMH goud in handen. De vrijheid die ze daarvoor als beloning krijgt is uniek in de modewerld. Elke donderdag reizen werknemers van het Parijse atelier naar hartje Londen waar Philo werkt in een modern gerenoveerd achttiende-eeuws herenhuis, ingericht met moderne kunst, en met als ontregelend meubelstuk, een lange bank bekleed met nep tijgerbont. Philo werkt een dag per week thuis, in een kast van een huis ook vol kunst, aan de rand van de hippe Notting Hill-buurt. In de garage staat een enorme Rolls-Royce Shadow II. “Daar passen wel vijf kinderwagens in”, zegt ze onlangs lachend tegen de Amerikaanse Vogue. 

Phoebe Philo noemt zichzelf in de dingen die ze doet “extreem gepassioneerd” en “een control freak”. “Iedereen in dit gebouw weet wanneer ik kom en vertrek en alle belangrijke dingen moeten in die uren gebeuren. Zo zit het”, zegt ze gedecideerd in 2011 tegen The Independent. Of ze altijd zo streng is? “Ze heeft een geweldig gevoel voor humor en kan best grof uit hoek komen”, weet haar goede vriendin en sieradenontwerper Solange Azagury-Partridge.

Philo werkt met een onderbreking van twee jaar vijftien jaar in de mode. Ze is succesvol, heeft drie kids en de man en baan van haar leven. Haar ideale dag? Opstaan, ontbijten met de kids, ze afzetten bij school, lekker werken op kantoor, naar huis en ’s avonds bankhangen met haar man. “Rust haalt ze uit haar gezinsleven”, zegt vriendin Olivia Morris. “Max is begripvol en zorgt voor balans en sereniteit in haar leven. Ze vormen een sterk team. En als je gelukkig bent in een relatie dan brengt die balans dat werk niet langer op nummer 1 staat.” In de weekends rijdt Philo graag paard. Zou ze haar laatste avondmaal moeten kiezen, dan wordt het junkfood. Wat je ook niet zou verwachten is dat ze niet van winkelen houdt: “Het geeft me nooit een erg goed gevoel”, zegt ze tegen in 2010 tegen The Gentlewoman.

In dat interview vertelt ze ook openhartig over haar enorme faalangst. Die speelt haar parten bij Chloé, en bij haar eerste Céline collectie waarvan een anonieme bron zegt dat Philo wel veertig verschillende collecties had klaarliggen om de catwalk op te sturen. Om van haar faalangst af te komen, probeert Philo alles: van medicijnen tot therapie. Wat uiteindelijk helpt, ontdekt ze, is dagelijks vijf minuten meditatie.

Phoebe Philo is nooit bang geweest om af te wijken. Ze ging sterk haar eigen weg in haar ontwerpen en in haar levenstijl. De keuzes die ze voor zichzelf en haar gezin durfte te maken is uniek onder topontwerpers. Nu zijn dat meestal kinderloze mannen bij wie werk en privéleven geen strenge grenzen nodig heeft. Als meer ondernemers net als LVMH ontdekken dat ook een halve huisvrouw als Philo voor een enorm creatief en financieel succes kan zorgen, misschien komt er dan meer ruimte voor vrouwen om aan de top van de mode werken te combineren met een gezinsleven. Hup, de schaar in het glazen modeplafond.

Door Georgette Koning Vogue NL