‘Zeg nóóit nooit’, zegt Katrin Wouters van Wouters & Hendrix. Als zij en Karen Hendrix iets hebben geleerd in de veertig jaar dat hun eigenzinnige juwelenmerk bestaat, is dat het. ‘Na het zeggen van ‘oh nee dat nooit’, kan op een dag het moment komen waarop het juist een uitdaging wordt het toch te doen.’

De Vlaamse doelt op Je est une autre, de jubileumcollectie met vier verschillende parure-juwelensets. ‘Ik had echt nóóit kunnen denken dat we aan de slag zouden gaan met zulke sets van bij elkaar passende juwelen geïnspireerd op historische voorbeelden uit de 17de en 18de eeuw. Maar opeens vonden we het heel fijn om te spelen met het idee van een juwelenassortiment. En alleen al het woord parure, afgeleid van de paruriers die de sets maken, dat klinkt zo schoon!

Katrin Wouters en Karen Hendrix vertaalden het eeuwenoude juwelenconcept naar het heden. Met vier sets geïnspireerd op vier indrukwekkende vrouwen, zoals de sluwe Cleopatra en de rebelse Gravin Rattazzi die staan afgebeeld op schilderijen uit de collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA).

Een letterlijk fonkelend voorbeeld uit de Wouters & Hendrix x KMSKA-samenwerking is de Parure de la Salamandre met sierlijke salamanders kronkelend rond ringen, armbanden, kettingen en oorbellen die verwijzen naar de Egyptische koningin Cleopatra – geschilderd door Alexandre Cabanel in 1887. Elke parure-set bevat verschillende juwelen die, omdat ze bestaan uit modulaire componenten, onderling getransformeerd kunnen worden tot een statement piece of een meer bescheiden juweel om dagelijks te dragen. Katrin Wouters is trots op het resultaat. ‘Het is niet vanzelfsprekend om als hedendaags bedrijf nog parures te ontwikkelen, en dan ook nog eens met een bijzonder verhaal als insteek.’

LEES DOOR ONDER DE FOTO

Begin jaren tachtig, in de zelfde tijd als de Zes van Antwerpen (o.a. Dries Van Noten, Ann Demeulemeester), studeren Wouters en Hendrix aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. Onder de indruk van elkaars werk gaan de twee samenwerken als juwelenontwerpers. Ze haken aan bij de Zes en presenteren zich als Belgische delegatie op modebeurzen. Al snel triomferen de Belgen wereldwijd, samen met jonge designers uit Japan. Die periode is een van de meest opwindende in de modegeschiedenis.

Na de oprichting in 1984 van Wouters & Hendrix zijn de ontwerpen sinds begin jaren negentig geëvolueerd van collecties gebaseerd op modegerelateerde thema’s, zoals de oudheid of Zuid-Amerika, naar verhalende collecties over de symboliek van juwelen. De collecties zijn gedetailleerder geworden en onedele materialen als tin hebben plaatsgemaakt voor zilver en goud. Ook nieuw zijn de verfijnde zettingen met halfedelstenen. Deze vaak ook kostbare veranderingen zorgen voor een zakelijk spannende tijd. Katrin Wouters: ‘De overstap was een hele beslissing. Maar we zeiden ‘kóm we gaan dat toch doen’ en zijn in het diepe gesprongen.’

Wat volgt zijn enerverende jaren, ook omdat Katrin en Karen kinderen krijgen, elk drie. ‘Eerlijk’, zegt Katrin Wouters, ‘de combinatie van werk en opgroeiende kinderen was zwaar, omdat bij het runnen van een eigen zaak het werk altijd doorgaat, ook op feestdagen en in de weekends. Als de kinderen in bed lagen, gingen we ’s avonds verder werken.’

In de opwindende jaren negentig ontstaan ook de trouvailles: sieraden samengesteld uit vondsten op rommelmarkten – van losse poppenarmpjes en knopen tot verdwaalde kralen. Karen & Katrin voegen ze intuïtief samen tot opmerkelijk stukken. ‘We vinden het fijn om vanuit herinneringen emoties op te roepen. In het sieraad vertellen de rommelmarktvondsten samen een soort rebusverhaal. Zo werken we eigenlijk nog steeds vaak: we projecteren herinneringen naar de tijd van nu.’

LEES DOOR ONDER DE FOTO

In de ‘stille’ periodes tussen de modebeurzen door lanceren Karen en Katrin Icons, een aantal sieraden die altijd verkrijgbaar blijven. ‘Het was de oplossing om ons atelier in rustige periodes aan het werk te houden’, legt Wouters uit. Een voorbeeld van zo’n stuk is de ketting met mosselen. De zeevruchten refereren naar het kunstwerk Mosselpot (1966) van Marcel Broodthaers. Ook die andere Belgische surrealist, René Magritte, wereldberoemd door zijn blauwe wolkenluchten, keert met regelmaat terug in de beeldtaal van Wouters & Hendrix. Beide zijn inspiratiebronnen, net als Man Ray en Salvador Dalí  enorme voorbeelden zijn. Vanwaar de surrealistische connectie? Katrin Wouters: ‘Ik denk vanwege het grote gevoel voor humor in hun kunstwerken. Die humor is níet in your face, maar subtiele twisten zorgen voor een onverwachte draai.’ Groot fan zijn ze ook van de Amerikaanse kunstenaar Meret Oppenheim. ‘Een fantastische vrouw die in de kunst carrière maakte in een tijd dat dit niet vanzelfsprekend was voor vrouwen.’ Een ode aan één van Oppenheims werken –  een bronzen tafelblad op hoge vogelpoten – komt terug in de Grigi-collectie (2000) met verzilverde kraaienpoot-sieraden, met als topstuk een steen omvat door een grillige poot.

Het bedrijf Wouter & Hendrix, met strakke kantoren, showroom, creatieve studio en bedrijvig atelier is gevestigd in een voormalig pakhuis in de Antwerpse voorstad Berchem. Het atelier – negen vrouwen en een man – produceert jaarlijks 20.000 juwelen met de hand, waaronder de twee seizoencollecties. Niets verlaat het atelier zonder de goedkeuring van het creatieve team. Hun kinderen zijn inmiddels volwassen en hebben volgens Wouters allemaal wel eens iets gedaan in het bedrijf. Eén van haar dochters is inmiddels betrokken bij het ontwerpen, een ander is architect en tekende voor de inrichting van de winkel in de Oude Spiegelstraat, hartje Amsterdam. ‘Het is heel aangenaam met ze te werken want ze kennen precies het merk, hoeven niet door het archief te gaan om het te begrijpen. Ze hebben alles in hun moedermelk meegekregen’, lacht de Vlaamse.

Of het merk de ambitie koestert om juwelen te ontwerpen voor een modehuis, zoals ze dat eerder deden voor de Zes van Antwerpen? ‘Omdat destijds ons bedrijf zo snel groeide werd die combinatie steeds moeilijker, want we moesten op hetzelfde moment als de modemerken onze eigen collecties leveren aan de winkels. Af en toe maken we nog iets voor Dries (Van Noten, red).’ Helemaal uitsluiten doet Wouters een collab niet, ze zou het ook leuk vinden. ‘Een samenwerking zoals Wouters & Hendrix x KMSKA kan de horizon verbreden, want het is boeiend om met een andere beeldtaal aan de slag te gaan en daar een twist aan te geven. Dat geeft een voldaan gevoel.’ Ook hier geldt: zeg nooit nooit.

Wouters & Hendrix x KMSKA. De collectie is verkrijgbaar via wouters-hendrix.com, in Wouters & Hendrix boetieks en onder andere via Mostert & Van Leeuwen in Rotterdam, Muchachas in Maastricht of Kim Werner in Rotterdam