‘Ik voelde een diepe noodzaak om dit te gaan doen’

 TenClub is een verborgen parel aan de Amsterdamse Nes, hartje centrum. Het is een unieke club met gecureerde programma’s door leden. Oprichter van

TenClub is Jochem Janssen. ‘Een nieuwsgierig mens beweegt zich altijd weer naar een nieuwe plek.’

Wanneer en hoe is Ten Club ontstaan? ‘Het eerste TenClub manifest heb ik geschreven in 2009. TenClub is een ode aan de menselijkheid. Dat aspect komt voort uit het overlijden van mijn moeder, zij pleegde in 2008 zelfmoord en ik vond dat ik een antwoord moest gaan vinden op de vraag waarom het voor haar en voor veel mensen zo moeilijk is om in deze maatschappij te aarden. Ik vroeg me af: waarom is de maatschappij eigenlijk niet zo dienend aan de mens, maar veel meer dienend aan het systeem op zichzelf?

‘Ten Club in essentie een tegenbeweging, een reactie op onze samenleving waarin het heel erg gaat over nemen, consumeren – versus geven.

‘Het getal Ten verwijst naar de tyth, het tiende deel van je inkomen dat je volgens de kerkelijke gedachte eigenlijk hoort te schenken aan de gemeenschap. Ik heb dat in een humanistische gedachte gegoten. Dus niet religieus. De geboorte van mijn dochter Luka op 10-10-10 is een manifestatie van TenClub geweest.

‘In 2011 ben ik Nes 116 gaan huren. De eerste leden meldden zich aan in 2016 en sinds een jaar of vijf zijn we full up and running met als onderbreking twee jaar corona.’

Het is nogal een stap om zoiets neer te zetten. ‘Ik voelde een diepe noodzaak om dit te gaan doen. En naarmate ik verder kom, snap ik waarom ik het doe en waarom het werkt en waarom het fijn is en waarom de gewone wereld anders is.

‘Heel simpel zou je ook kunnen zeggen: ik creëer een wereld waar ik zelf graag in wil zijn. En ik vind het leuk als andere mensen het leuk hebben.’

Waar staat TenClub precies voor? ‘De filosofie is een omgeving maken waarin de mens kan floreren. Dat moet ten eerste gebeuren door nieuwsgierig te zijn en ten tweede door creëren. En ‘kunstig’ zijn. Dan ben je een levenskunstenaar.

‘In TenClub zijn allerlei concerten, maar ook meditatie-sessies, verschillende sprekers over bijvoorbeeld kwantumfysica en zwarte gaten of Spinoza maar ook een avond over Sextalk & Dating.

‘De bron van de club zijn de leden, maar er zijn ook veel ‘open’ programma’s zoals House of Magic, House of Jazz en Next Jam. De laatste is een open mic night.’

Waarom vond je het belangrijk dat TenClub een ledenclub moest worden? ‘Omdat mijn doel is het bouwen van een gemeenschap met mensen die bijdragen aan het idee. Bijdragen doet een lid in geld en in tijd, nieuwsgierigheid en een netwerk. Je geeft, wordt een soort van donateur aan de beweging. De filosofie en de uitkomst is dat je jezelf inbrengt in de club, om jezelf te leren kennen. Oppervlakkigheid zegeviert hier niet.’

Wat draag jij zelf bij aan TenClub? ‘Mijn fascinatie is Vivaldi. Ik maak het programma Vivaldi’s Manor. Naast een affectie voor klassieke muziek, hou ik van feestelijkheid en vloeibaarheid en heb mezelf afgevraagd: waarom moet je om te genieten van klassieke muziek in het Concertgebouw zitten op een stoel? Je kan ook feestend, mooi gekleed, champagne drinkend, oesters etend, luisteren naar prachtige aria’s. Door betoverende panden lopen, genieten van acteurs die gedichten voorlezen. Op mijn droom komen dan zo’n 200 mensen samen.’

Dat elk lid een passie meebrengt, maakt dat deze club compleet anders dan andere clubs? ‘Het maakt de club überhumanistisch. De kernquote van de club is: ik ben menselijk en niets menselijks is mij vreemd. Het maakt het super-authentiek, iedereen is zichzelf. En het maakt het heel ‘kunstig’. We morfen de kunsten. We pakken muziek, seks, eten, mode en we morfen dat. Het interieur ‘voel’ je ook.’

Vanzelfsprekend en saai is het nooit. ‘Een nieuwsgierig mens beweegt zich altijd weer naar een nieuwe plek. Een niet nieuwsgierig mens doet altijd hetzelfde. Vorige week hadden we een avond over: hoe zou het zijn om jou te zijn? Leden bedenken iets bij deze absurdistische vraag – dat kan van alles zijn –  van een filmpje tot tekst.’

Wat is trouwens je achtergrond? ‘Ik ben opgeleid als marketeer. Na de dood van mijn moeder was er een categorische omslag. En ben ik mezelf gaan uitvinden. En kijk wat er nu staat. Alles van het idee tot het interieur heb ik zelf bedacht en laten maken.’

Van econoom-marketeer tot cultureel ondernemer? Hoe voelt dat? ‘Spannend, verschrikkelijk uitdagend en uitzonderlijk. Waarom? Omdat wat ik probeer te maken door heel weinig mensen in het diepst van de kern word begrepen. In fragmentarische zin wel  - zoals een mooie jazz-avond, een mooi gesprek – maar het totaal ingenieuze van de mix, ziet men niet zo goed. Met men, doel ik op de Gemeente Amsterdam. Ze zien niet goed hoe briljant het eigenlijk is wat we hebben vormgegeven. Ja, dat voelt als een gevecht en is soms om wanhopig van te worden, want het is veel werk. Het is buiten de orde: in een samenleving die eist dat iedereen hetzelfde doet, zeggen de club en de leden: wees je zelf.’

Hoe zou je TenClub positioneren? ‘Als mengeling tussen een Soho House waar het luxe en mooi is, en een kunstenaarssociëteit voor vrije geesten. TenClub richt zich op nieuwsgierigen in een unieke omgeving als een theater waar verschillende dingen met elkaar gemorft worden. We noemen het een levenstheater. TenClub verwijst naar een Salon de Variété van vroeger, maar dan met mensen die zelf bijdragen en bevragen: stel het leven is een theater en we spelen daar een rol in, hoe zou je daar dan in willen spelen? Dus eigenlijk je leven vormgeven.

‘Als leden bouwen we een levenstheater door middel van onderzoek, verdieping en  allerlei soorten kunst. Publiek is hierbij betrokken en het is niet helemaal duidelijk wanneer iets – een voorstelling - begint.

‘We geven bijvoorbeeld een groot Oud en Nieuw feest met als thema Babylon, over de opkomst van Hollywood in de jaren twintig. Het is een live-cinema-project, waar iedereen wordt gevraagd te komen verkleed als favoriete filmheld of anti-held , of regisseur, we hercreëren de sfeer van het interbellum.’

Zo’n feest draait om escapisme, heb je het idee dat hier nu meer behoefte aan is dan ooit? ‘Ik denk dat er zich aan de huidige generatie een onvoorstelbare leegte aandient. En dat er daarom - na immense verveling, ongeïnteresseerd werken, geen echte ambitie, te veel geld hebben - een nieuw interbellum aankomt. Dat kan niet anders.

‘Maar ik heb een tijdloze visie en denk dat de kunsten, het maken, het vormgeven van je leven, samen en met elkaar eerlijk onderzoek willen doen, van alle tijden is.’

Heb je sinds 2009 je manifest bijgesteld? ‘Zeker wel. Het is alsmaar rijker geworden. Ik kom nu bij een heel ingewikkelde puzzel die ik aan het oplossen ben en die gaat eigenlijk over waarom vindt men het zo spannend om onvoorwaardelijk bij te dragen aan iets waar men graag bij wil horen. Hoe bouw je een eclectische wereld waar men voelt dat men samen een hele rijke wereld maakt, een omgeving bouwen om graag te vertoeven. Zonder dat de oorsprong van het TenClub idee verloren gaat.’

Is er wereldwijd iets vergelijkbaars als TenClub? ‘Nee’.

Als je geen Ten Club lid bent, waarom zou je TenClub dan moeten bezoeken? ‘Iets op het programma moet je triggeren. Nieuwsgierigheid opwekken en uitdagen. Het moet immersief zijn, funky en vloeiend.

‘We brengen altijd cultuur. De rijkheid van de programma’s is echt enorm, en zinnenprikkelend. Het is gewoon lekker je te omgeven met nieuwgierige kunstenaars en gelijkgestemden. De recente lancering van MIRROR MIROR magazine had zomaar een programma kunnen zijn, met mode, beauty, een energieke band en DJ, leuke mensen, champagne in een mooie omgeving.  Waar het om gaat – en dat gebeurde in het geval van het MIRROR MIRROR  feest – is dat iedereen die naar huis ging dacht: het was heerlijk. Als MIRROR MIRROR had jij je netwerk meegenomen in mijn mooie gebouw. Dat is precies de bedoeling.

‘Mag ik je uitnodiging voor ons Oud en Nieuw Babylon feest?’

VOLG TEN CLUB VOOR EVENTS @TENCLUB_THEARTOFCURIOSITY