‘IK BEN GEOBSEDEERD DOOR HAARDRACHT’
Fotografie: Concept & Styling foto’s: Fleur Ouwerkerk.Fotografie: Chantal Brink.Model: Jada Rose .MUA: Delilah Samson
Fleur Ouwerkerk maakt en exposeert wearable art. In 2011 haalde ze haar Bachelor of Fine Art aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). Sindsdien combineert ze het kunstenaarschap met het werken als fashion stylist. “Ik ontdekte dat werken in de mode mij veel inspiratie brengt en zo is de kruisbestuiving tussen kunst en mode mijn beeldtaal geworden.”
Hoe kwam je op het idee van het maken van wearable art? Ik maak sinds zo’n tien jaar altijd voor de opening van mijn exposities een draagbaar kunstwerkje voor mezelf. Zo’n stuk is dan gelinkt aan het werk dat ik exposeer. Tien jaar geleden waren dat oorbellen en een ketting van kaneel, gelinkt aan portretten waarop het model mijn wearable art droeg van kaneelstokjes.
‘Naast mijn kunst ben ik altijd werkzaam geweest in de mode. Toen ik van Utrecht naar Amsterdam verhuisde, gaf ik mijn baan op en ging me volledig richten op kunst. Dit resulteerde in een enorme artist-block die steeds erger werd. Ik ben mij toen gaan focussen op wearable art, die ik ook zelf ging dragen en waar ik al snel altijd mooie reacties op ontving.
In de X Bank concept store in de Amsterdamse Spuistraat zag ik je bijzondere sieraden gemaakt van haar. Hoe kwam je op dat idee? Tijdens mijn afstuderen in 2011 droeg ik mijn eerste paar ‘haar-oorbellen’ van synthetisch haar. Sindsdien loopt haar als materiaal en thema als rode draad door mijn werk. De oorbellen zijn de meest toegankelijke draagbare werken. Naast de oorbellen van haar, verweef ik haar tot grotere draagbare stukken, zoals o.a. schouderstukken, head pieces en jurken.
Ik heb bewust gekozen voor het gebruik voor synthetisch haar dat oogt als echt haar. Mijn ‘haarwerken’ gaan over schoonheid, en ik trek het totaal los van iets wat we als eng of vies kunnen ervaren. Een ander belangrijke overweging is dat ik vanuit spiritueel oogpunt me liever niet iets toe-eigen wat aan iemand anders heeft toebehoord. Wat betreft kleuren; in het begin gebruikte ik natuurlijke haar-tinten, maar tegenwoordig werk ik veel met kleur.
Mijn werk gaat over de samenhang tussen identiteit en uiterlijk. Daarbij ben ik enorm gefascineerd en misschien zelfs wel geobsedeerd door haardracht, en de keuzes die mensen daarin maken. Haar is voor mij het materiaal waarbij iemand zijn identiteit toont, of juist maskeert... Haar is ook een heel gelaagd onderwerp, zo zijn haar en emotie ook ontzettend verbonden, bijna iedereen heeft wel een eigen ‘haar-verhaal’.
Je noemde zojuist haar een heel gelaagd onderwerp, wat is jouw haar-verhaal? Toen ik ongeveer 13 jaar geleden mijn eigen haar liet millimeteren uit schoonheidsoverwegingen, had ik niet stilgestaan bij het overweldigende aantal reacties. Vaak oordelend en vol onbegrip. Ik leerde hieruit dat we de schoonheid van een vrouw, en hoe we die beoordelen, nog steeds erg laten samenhangen met het hebben van lang haar. Door dit bijna volledig weg te halen, ontstaat er een vervreemdend gevoel bij de ander.
Dat moment was bepalend voor de rest van mijn carrière als kunstenaar. Ik kon er in het dagelijkse leven letterlijk niet omheen, en móest er iets mee doen. Ik heb mijn korte kapsel 10 jaar lang met plezier gedragen, maar heb inmiddels weer bruine lange lokken. Het voordeel en leuke hiervan is dat ik kan variëren qua haarstijlen. In mijn kunst blijft de fascinatie voor haar voortleven.
Eerder werden je haaroorbellen gebruikt voor het campagnebeeld van de expositie HA!R POWER in het Wereldmuseum. Het model Gina dat je haaroorbellen droeg was kaal omdat ze sinds haar zevende alopecia areata heeft. Wat wilde uitdrukken met het campagnebeeld? Het beeld weerspiegelt perfect mijn drijfveer voor het maken van de oorbellen van haar. Ik wil dat iedereen - ongeacht met wel of geen haar op het hoofd - kan genieten van de schoonheid en kracht van het dragen van haar. In dit geval in de vorm van mijn oorbellen.
Wat verkoop je bij de X Bank? Daar ligt mijn grootste collectie oorbellen van haar, maar ook mijn reversible choker, ‘bromtji bouquet series’, bloemen van haar, een wand-object en mixed media portretten, waarin haardracht de hoofdrol speelt.
Fleur Ouwerkerk. Verkooppunten zijn Vanderwilt (Amsterdam), Wereldmuseum (Rotterdam), Tropenmuseum (Amsterdam) en Ming (Curaçao). Fleur exposeert vanaf 9 juli haar handgeweven wand-object ‘Soaring Ombré’ op een groepsexpositie bij Margreeth Olsthoorn in Rotterdam. fleurouwerkerk.com