VAN BUITENBEENTJE NAAR COVER MODEL
‘Ik kom van de maan,’ antwoordde het exotische model Donyale Luna steevast als haar werd gevraagd waar ze vandaan kwam.
Peggy Ann Freeman was haar echte naam, ze kwam niet van de maan, maar uit de Amerikaanse industriestad Detroit. Regisseur Nailah Jefferson reconstrueerde haar korte leven in de documentaire Donyale Luna: Supermodel. Nu te zien op HBO Max. Geschreven door Georgette Koning.
Als Donyale Luna stond ze in 1966 als eerste Afro-Amerikaanse op de cover van de Britse Vogue. Het is een van de weinige positieve punten in de sferisch gefilmde documentaire, waarin onder anderen haar Italiaanse man Luigi Cazzaniga en hun dochter Dream, aan het woord komen.
Ogen als schotels een sierlijk, lenig, lang slank lijf en de soepelste ledematen. Charisma had Peggy Ann ook. Als kind maakten deze kenmerken haar tot buitenbeentje. Leeftijdsgenootjes vonden haar raar, ze werd gepest en dan groeide ze ook nog op in een gewelddadig gezin. Peggy wist één ding zeker, later wilde ze iets bijzonders worden: filmster.
Nadat ze op haar veertiende van een New Yorkse fotograaf een visitekaartje plus uitnodiging kreeg, vertrok ze twee jaar later naar de Big Apple, op weg naar roem.
In het uiterst racistische Amerika kwam Peggy’s modellencarrière moeizaam van de grond. Veel opdrachten gingen vanwege haar kleur niet door, tot Richard Avedon haar ontdekte.
De later wereldberoemde fotograaf zag wél iets in de Amerikaanse die inmiddels haar naam had veranderd in Donyale Luna en een andere identiteit (Mexicaans) had verzonnen. ‘Ze leefde in een toneelstuk. Met haar gezicht verkocht ze dromen’, zegt een oude vriend in de documentaire.
In New York verkeerde Luna even in de entourage rondom Andy Warhol, tot ze niet lang daarna verhuisde naar swinging London, waar ze ook een modewereld ervaarde in de ban van witte modellen. Vragen over haar identiteit bleef Luna ontwijken. In een tv-interview droeg ze blauwe contactlenzen, het benadrukte haar excentriciteit.
Dat er een plafond bestaat voor zwarte modellen merkte Luna ook toen Richard Avedon haar voorstelde aan Diana Vreeland voor een belangrijke Harper’s Bazaar shoot in Japan. Vreeland keurde zijn voorstel af. ‘Maar ze is buitengewoon!, probeerde Avedon nog. Waarop Vreeland antwoordde: ‘Dat was King Kong ook’. Het was racisme ten top. Ook Alexander Liberman, baas van Condé Nast-titels waaronder Vogue en later baas van Anna Wintour keurde donkere modellen af, uit angst dat adverteerders zich zouden terugtrekken.
Donyale Luna verkeerde het liefst in haar eigen droomwereld en verloor zich steeds vaker in steeds zwaardere drugs. In de documentaire wordt Luna’s pijn uitgesproken door haar dochter Dream met fragmenten uit haar moeders dagboek.
Begin jaren zeventig verhuisde Luna naar Rome, en legt na tien jaar als model de focus op acteren. Ze zal te zien in een tiental films, onder andere in Fellini’s Satyricon. In Italië trouwde ze met Luigi Cazzaniga, en haar drugsgebruik nam toe.
In die tijd was Luna was op haar ongelukkigst, zwaar depressief, haar baby Dream werd afgenomen. Hulp kon ze niet vinden. Op haar 33ste overlijdt ze. In de documentaire wordt té lang gesteggeld over de juiste doodsoorzaak. Bovendien wordt zo de waarheid (heroïne overdosis?) verdoezeld.
De docu Donyale Luna: Supermodel vertelt het dramatische verhaal over een beschadigde, beeldschone zwarte vrouw in een racistische mode-industrie. Desondanks werd ze als eerste zwarte covermodel van een bekend modemagazine een voorbeeld voor nieuwe generaties zwarte modellen.